سلام دوستان؛
همه ما تصور می‌کنیم که اتمام پروژه توسعه و طراحی فروشگاه پایان مسیر است، اما درواقع تازه زمان آغاز کار است. هنگامی‌که توسعه‌دهنده یک سایت را تحویل می‌دهد، چرخه کار فروشگاه تازه شروع می‌شود ولی در این زمان توسعه‌دهنده، مهم‌ترین فرد در فروشگاه نخواهد بود. درواقع گام بعدی برای موفقیت در مدیریت فروشگاه آنلاین صاحب فروشگاه و مشتریان آن خواهند بود.
مدیریت فروشگاه آنلاین
اغلب توسعه‌دهنگان بعد از تحویل پروژه بر روی مراحل بعدی دقت و نظارت کافی را ندارند به همین دلیل با مشکلات متعددی روبه‌رو می‌شوند. ازجمله نارضایتی مشتریان!
هر توسعه‌دهنده برای کسب اعتبار باید به 4 گام اساسی توجه کند تا مشتری او یا همان صاحب اصلی فروشگاه بتواند موفقیت در مدیریت فروشگاه آنلاین را تجربه کند.
- شفاف‌سازی
- توجه به پیچیدگی‌های تجارت الکترونیک
- آموزش
- نکته‌برداری
1- شفاف‌سازی کنید
گاهی در حین کار ممکن است مشتری شما نسبت به برخی مسائل مانند هزینه‌های جانبی، تعمیر و نگهداری، وضعیت محصول نهایی و … واکنش نشان دهد.
یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از بروز دلخوری و مشکلات احتمالی این است که همه‌چیز را شفاف‌سازی کنید. موارد مربوط به هزینه‌ها و زمان را کاملاً مشخص کنید.
به‌عنوان مثال از همان ابتدای کار مشخص کنید که چه کسی هزینه‌های میزبانی و هزینه‌های نرم‌افزاری را می‌پردازد؟ اغلب انجام این‌گونه موارد برای توسعه‌دهنده بسیار ساده‌تر است اما اگر ثبت‌نام از طریق شما انجام شود و بعد با نام شما از قابلیت‌های خریداری‌شده استفاده شود ممکن پیچیدگی‌هایی در مدیریت فروشگاه آنلاین به وجود آید.
می‌توانید برای مشتری فعالیت‌هایی مانند به‌روزرسانی نرم‌افزارها را انجام دهید این کار برای مشتری بسیار ارزشمند است چون نشان می‌دهد پیگیر پروژه هستید.
اگر همه‌چیز شفاف باشد هیچ‌گونه مشکل و نارضایتی رخ نخواهد داد به‌عنوان‌مثال:
- توضیح دهید که پرداخت هزینه‌ها به چه صورت (به‌طور ماهانه و سالانه) است و مربوط به چه موردی است.
- اگر همه‌چیز را از طریق حساب‌های خود خریداری کنید پس از اتمام مرحله توسعه باز هم درگیر پروژه خواهید بود. اما اگر خرید از حساب مشتری انجام شود پیگیری او در مورد خرید انجام‌شده بیشتر خواهد بود. (به‌عنوان‌مثال هزینه‌های مربوط به تمدید هاست.)
- ارائه‌دهنده سرویس میزبانی را کاملاً بررسی کنید و تمام ویژگی‌های آن را با مشتری در میان بگذارید تا کاملاً در جریان شرایط باشد.
- شفاف‌سازی تمام مرزها و انتظارات طرفین برای پروژه.
- و…
در برخی موارد مانند ووکامرس می‌توانید تمام گزینه‌های مربوط به محصولات، دانلودها، سفارش‌ها و… را کاملاً بررسی کنید و با نقش همکار تا قبل از پایان توسعه برخی قسمت‌ها را نظاره کنید.
دقت داشته باشید که محدوده پروژه را برای مدیریت فروشگاه آنلاین مشخص کنید. مشتریان بدون دانش قبلی احتمالاً فرض می‌کنند که مواردی مانند تعمیر و نگهداری نیز در قرارداد راه‌اندازی پروژه وجود دارد. اگر بخواهید از سوءتفاهم جلوگیری کنید، باید از ابتدا برای آن‌ها همه‌چیز را روشن کنید. البته، می‌توانید برخی موارد مازاد مانند تعمیر و نگهداری و پشتیبانی را به مفاد قرارداد اضافه کنید. این طرح خوبی است زیرا درآمد پایدار ایجاد می‌کند.
اگر قصد انعقاد قرارداد تعمیر و نگهداری با مشتریان خود دارید، می‌توانید یک افزونه مدیریتی نصب کنید. به‌عنوان‌مثال Jetpack به شما یک نمای کلی از فروشگاه‌هایی که مدیریت می‌کنید، می‌دهد.
در تصویر فوق می‌بینید که با استفاده از Jetpack، می‌توانید تمام وب‌سایت‌های خود را به‌راحتی مشاهده و مدیریت کنید.
2- توجه به پیچیدگی‌های تجارت الکترونیک
هر به‌روزرسانی از ووکامرس با هدف ساده‌سازی مراحل و سهولت کاربران و مدیریت فروشگاه آنلاین منتشر می‌شود، اما حقیقت این است که تجارت الکترونیک دشوار است. حتی اگر تکنیک‌های راه‌اندازی فروشگاه را نادیده بگیریم، بازهم بسیاری از جنبه‌های عملی وجود دارند که پیچیدگی خاص خود را دارند مانند پرداخت‌ها، مالیات، حمل‌ونقل و… که ممکن است سخت‌ترین مرحله مدیریت فروشگاه آنلاین باشد.
ایجاد محصولات: روال فروش با ایجاد محصولات شروع می‌شود؛ دقت و نظارت بر محصولات و بخش پستی اجزای اصلی و عوامل موفقیت وب‌سایت تجاری هستند. برای مثال اگر در مورد محصولات به‌خوبی توضیح ندهید، ممکن است مشتریان سردرگم شوند.
پرداخت‌ها: پرداخت‌ها یکی دیگر از بخش‌های دشوار کار است. درگاه‌های پرداخت بسیاری وجود دارد و همه آن‌ها نقاط قوت و نقاط ضعف خاص خود را دارند. به مشتری خود کمک کنید تا درگاه پرداخت مناسبی را انتخاب کند. پیشنهاد می‌کنیم حداقل دو گزینه آماده داشته باشید که قبلاً با آن‌ها کارکرده باشید و مناسب باشند.
مسائل مالیاتی: بخش دیگر مسائل اقتصادی و مالیاتی است. هر کشور یا منطقه دارای مجموعه قوانین خود است. ووکامرس به این مسائل نیز توجه کرده اما باید مشتریان خود را تشویق کنید تا با یک مشاور مالیاتی مشورت کنند. با تنظیم این قوانین اساسی به صاحب فروشگاه کمک و در پایان پروژه، لازم است که تعهدنامه‌های مالیاتی امضا شوند؛ اما دقت کنید شما یک توسعه‌دهنده هستید، نه کارشناس مالیاتی! بنابراین صاحب فروشگاه باید مسئولیت نهایی این مسائل را قبول کند. تعهد کلیه مسائل حقوقی را بر عهده صاحب فروشگاه بگذارید تا در آینده دچار مشکل نشوید.
حمل‌ونقل: همین امر برای حمل‌ونقل نیز صادق است. بهتر است که شخص فرایندهای پستی را درک کند و از مزایا و معایب آن، اطلاع داشته باشد تا بتواند یک شرکت خوب حمل‌ونقل برای انجام سفارش‌ها انتخاب کند. گزینه‌های تنظیم نرخ ثابت (حتی حمل‌ونقل رایگان) را به‌طور کامل شرح دهید. درهرصورت بهتر است روال حمل‌ونقل و تنظیمات وزن و اندازه تعریف‌شده برای محصولات و تأثیر آن‌ها برای تصویب نرخ پستی را به‌صورت کامل شرح دهید.
نکته: یکی از قوانین طلایی این است که به نیازهای صاحب فروشگاه توجه کنید و توانایی‌های اضافه‌تری را به ووکامرس اضافه کنید اما سعی کنید تعداد افزونه‌ها از حد مجاز بیشتر نشود و تداخلی ایجاد نشود. به صاحب فروشگاه کمک کنید تا درک کند درخواست ویژگی‌های خاص ممکن است در بلندمدت ارزشمند نباشد.
مسائل هر دو طرف فنی و صاحب کسب‌وکار تجارت الکترونیک چالش‌برانگیز هستند، ایده خوبی است که استانداردها را برای مشتریان خود تنظیم کنید.
نکته: پس از پایان طراحی بررسی کنید پشتیبان گیری از طریق میزبانی یا سرویس پشتیبان خارجی انجام می‌شود. اگر مشتری شما یک اشتباه مرتکب شود یا یک به‌روزرسانی اشتباه انجام دهد، وجود نسخه پشتیبان امکان بازگشت به حالت اولیه را فراهم می‌کند. می‌توانید از افزونه‌های مناسب برای پشتیبان گیری از وب‌سایت استفاده کنید.
3- آموزش به صاحب وب‌سایت و تست آن
اگر مشتری شما هرگز با ووکامرس (حتی وردپرس) کارنکرده، اصول اولیه وردپرس را به آن‌ها معرفی کنید، سپس در مورد مسائل کلی و امنیت توضیحاتی ارائه دهید. به‌عنوان‌مثال، برای آن‌ها توضیح دهید از کلمات عبور نامناسب استفاده نکنند، چون بزرگ‌ترین تهدید امنیتی برای وب‌سایت آن‌ها است. مسائل کلی امنیتی را برای آن‌ها شرح دهید.
حداقل‌ترین چیزهایی که باید یاد بگیرند:
- نحوه ایجاد محصولات جدید
- پیکربندی کوپن‌ها
- مدیریت سفارش‌ها
در بسیاری از موارد نقش شما به‌عنوان مربی این است که آن‌ها را در مسیر درست قرار دهید. آموزش‌هایی در این زمینه معرفی کنید و تا آشنایی ابتدایی با وردپرس آن‌ها را یاری کنید.
برای این منظور می‌توانید یک وب‌سایت آزمایشی بر روی لوکال هاست راه‌اندازی کنید. این کار هزینه‌بر نیست، اما به این صورت مشتریان قادر خواهند بود موارد مختلف را تست و بررسی کنند.
- یک فروشگاه تستی ایجاد کنید.
- هم‌زمان که شما شروع به کار در وب‌سایت اصلی می‌کنید، برای او نیز یک حساب کاربری در وب‌سایت آزمایشی ایجاد کنید.
- فهرستی از فعالیت‌های تستی مانند ایجاد یک محصول یا ایجاد یک سفارش جدید و کار با بخش مدیریتی که باید انجام شود تهیه کنید.
- اگر نسخه پشتیبان تهیه‌کرده‌اید، می‌توانید در پایان روز آن را بازگردانی کنید.
حین یادگیری ممکن برخی قسمت‌های وب‌سایت تستی خراب‌شده باشد اما مهم نیست بعد از یادگیری و آشنایی کامل فروشگاه اصلی را راه‌اندازی کنید، به این صورت مشتری شما یا همان صاحب وب‌سایت احساس بهتری نسبت به مدیریت فروشگاه آنلاین خواهند داشت.
4- نوشتن راهی برای یادگیری و تهیه سناریوهای آینده
مطمئناً شما هم برخی از چالش‌های ذکرشده را تجربه کرده‌اید. زمانی که بر روی یک پروژه مشغول هستیم، زمان برای یادداشت‌برداری یا نوشتن ایده‌های کلی نداریم، در پروژه‌های تجارت الکترونیک، به‌احتمال‌زیاد با چالش‌های مشابه مواجه خواهید شد. ممکن است شکل چالش‌ها کمی متفاوت باشند اما اصول اولیه یکسان خواهند بود.
نوشتن راهی برای یادگیری و مستندسازی فرایندهای تکراری است. همیشه سعی کنید موارد مهم را یادداشت کنید تا در آینده از آن برای صرفه‌جویی در وقت کمک بگیرید.
یکجا برای ذخیره‌سازی (در Dropbox یاGoogle Drive) ایجاد کنید که شرح مختصری از ابعاد مختلف طراحی و لینک‌های مفید از انواع آموزش‌ها و راهنماها را شامل شود. سپس می‌توانید این منبع آموزشی را در اختیار مشتریان خود قرار دهید. یک‌راه عالی برای حفظ تعامل با مشتریان خود و کسب اعتبار این است که اجازه دهید تا پس از پایان قرارداد، به منابع آموزشی دسترسی داشته باشند.
پس از پایان دوره آموزشی، تمام قراردادها را بازبینی کنید. بررسی کنید که انواع شرایط در قرارداد قید شده باشد. (خریدهای انجام‌شده، مالکیت، کارهای مازاد بر وظیفه اصلی، تعهدهای مالیاتی و…)
تعیین مرزها برای مشتریان و آموزش بخشی از هر پروژه است. ممکن است این قسمت را دوست نداشته باشید، اما همیشه سعی کنید این مرحله را به‌صورت کارآمد و مفید انجام دهید.
موفق باشید.
