بیزینس پلن business plan چیست ؟ نحوه نگارش آن چگونه است ؟
اگر قصد دارید یک کسب و کار جدید راه بیندازید یا در کسب و کاری که پیش دارید، به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا کنید، باید اهداف و برنامه‌های مشخصی را مد نظر داشته باشید. داشتن بیزینس پلن برای رسیدن به این هدف اهمیت زیادی دارد. اما بیزینس پلن چیست؟ نحوه نگارش آن چگونه است؟ ما در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- بیزینس پلن چیست؟
- چه کسانی به بیزینس پلن نیاز دارند؟
- چگونه بهترین نوع بیزینس پلن را انتخاب کنیم؟
- چگونه از بیزینس پلن خود برای رشد سریع‌تر نسبت به رقبا استفاده کنیم؟
- نحوه نگارش بیزینس پلن سنتی
- نحوه نگارش بیزینس پلن برای استارتاپ‌های ناب
در ابتدا باید اشاره کنیم که بهتر است این ایده‌ای که می‌گوید بیزینس پلن باید یک پرونده رسمی و طویل باشد را از یاد ببرید. در حقیقت در حال حاضر دیگر بیزینس پلن یک پرونده دست نویس سنتی نیست. بدون شک اکثر کسب و کارها برای رسیدن به موفقیت باید یک بیزینس پلن خوب داشته باشند. اما تعداد کمی از آن‌ها به نوع رسمی و پرونده مانند آن نیاز خواهند داشت. بیشتر کسب و کارهایی به آن نیاز دارند که می‌خواهند برنامه‌های خود را برای سرمایه‌گذاران شرح دهند.
از سوی دیگر اکثر ما به یک بیزینس پلن مدرن نیاز داریم که کمی مصارف داخلی‌تر داشته باشد و به صورت تیتروار و لیستی طرح‌ها و برنامه‌های‌مان را در خود داشته باشد. قابل ذکر است که کسب و کارهای موفق همیشه برنامه‌های خود را به روز می‌کنند. مزیت اصلی بیزینس پلن‌های مدرن این است که برنامه‌ریزی را ساده‌تر می‌کنند و حال دیگر کسی از وقت گذاشتن روی آن نمی‌ترسد. شما می‌تواند به شکل کاملا ساده کار خود را آغاز کنید و کم کم به اهداف‌تان نزدیک شوید. در این حالت فقط اقداماتی را انجام می‌دهید که اهداف مربوط به کسب و کار شما را دنبال می‌کنند.
علاوه بر این، حتی آن‌هایی که باید یک پرونده بیزینس پلن تشکیل دهند، نحوه کارشان امروزه نسبت به قبل راحت‌تر شده است. این روزها بیزینس‌پلن‌ها ساده‌تر و کوتاه‌تر از همیشه هستند. دیگر آن زمان که باید برنامه‌های خود را در 30 تا 40 صفحه شرح می‌دادیم، گذشته است.
بیزینس پلن Business Plan چیست؟
بیزینس پلن برنامه‌ای است که به شما می‌گوید کسب و کارتان باید چطور عمل کند تا برای شما موفقیت‌آمیز باشد. در واقع به طور خلاصه و به ساده‌ترین شکل ممکن می‌توان گفت که بیزینس پلن یک راهنما یا نقشه راهی برای کسب و کار شما است. در این برنامه شما اهداف خود را مشخص کرده و برنامه‌ای برای رسیدن به آن‌ها طراحی می‌کنید.
پیش از هرچیز باید بدانید که برنامه‌تان نباید خیلی طولانی باشد. در واقع اگر می‌خواهید به صورت مدرن پیش بروید، بهتر است آن را در قالب تیترها و مواردی بنویسید که روی استراتژی، تاکتیک‌ها، نقاط عطف، اهداف، مسئولیت‌ها و طرح‌های مالی اساسی تمرکز دارند. جریان نقدی، بودجه و هزینه‌ها موارد مهمی هستند که باید آن‌ها را مدنظر داشته باشید.
در هر شرایطی که باشید، مهم‌ترین مولفه برنامه‌ریزی در کسب و کار، تعیین زمانی برای بازنگری و بررسی مجدد وضعیت است. در واقع همه شما باید زمانی را اختصاص دهید که در آن موقع بررسی کنید تا ببینید چقدر برنامه‌تان در نزدیک شدن به اهداف‌تان مفید بوده است. مثلا بهتر است یک روز خاص در هر ماه را برای این کار در نظر بگیرید. در این زمان می‌توانید نحوه پیشرفت و نقاط عطف کاری‌تان را مورد بررسی قرار دهید. همچنین باید وضعیت کنونی را با شرایط و طرح‌ریزی مالی‌تان تطبیق دهید. یک بیزینس پلن واقعی هیچ وقت کاملا درست نیست؛ در نتیجه باید به صورت مداوم به بررسی و بازنگری آن بپردازید.
چه کسانی به بیزینس پلن نیاز دارند؟
اگر قصد دارید صرفا با استفاده از برخی کارهای فریلنسی به درآمد برسید، می‌توانید بیزینس پلن را نادیده بگیرید. اما اگر هدف‌های بزرگتری دارید و وقت، منابع و هزینه زیادی را برای مقاصد خود می‌خواهید صرف کنید و کارتان نیاز به تلاش زیادی دارد، به یک بیزینس پلن نیاز خواهید داشت.
اگر در راه انداختن و مدیریت کسب و کارتان جدی هستید، باید بیزینس پلن را نیز به عنوان مولفه‌ای حیاتی در راه رسیدن به موفقیت در نظر بگیرید. متاسفانه بسیاری از افراد تصور می‌کنند که این پلن‌ها فقط برای شروع فعالیت کسب و کارها و آغاز راه‌شان به کار می‌آیند. اما باید بدانید که این موارد برای تمامی مراحل کار حیاتی هستند و در ارائه استراتژی شما برای اداره امورتان نقش مهمی دارند. مهم نیست که می‌خواهید وام دریافت کنید یا سرمایه‌گذار جدید جذب کنید، در هر صورت بیزینس پلن حائز اهمیت است. کسب و کارهایی که قدیمی هستند نیز باید به این موارد توجه داشته باشند و یک پلن مناسب را زمینه‌چینی کنند. همچنین به روز کردن پلن نیز مهم است. زیرا شرایط به صورت مداوم در حال تغییر است و شاید موقعیت‌ها جدیدی برای‌تام به وجود آید.
هر کسب و کاری اهداف کوتاه‌مدت، بلندمدت، اهداف فروش، هزینه و بودجه‌ای خاص دارد. یک بیزینس پلن شامل تمام این موارد می‌شود. چه در حال راه‌اندازی یک استارت آپ باشید و چه مالک شرکتی با 10 سال سابقه کار، بیزینس پلن می‌تواند به شما کمک کند.
-
کسب و کارهای استارت آپی
یکی از مهم‌ترین سناریوها مربوط به استارت آپ‌ها می‌شود. برنامه کاری در این حالت به موسس کمک می‌کند که بتواند از هزینه‌های اضافی اجتناب کرده و انرژی‌اش را صرف بخش‌ها مهم‌تر کند. طرح‌ریزی برای فروش، توجه به هزینه‌ها، بودجه، نقاط عطف و وظایف اصلی از جمله مواردی هستند که در این برنامه باید به آن‌ها اهمیت داد.
نیاز شما به بیزینس پلن درست وقتی واضح می‌شود که متوجه می‌شوید نمی‌دانید چقدر پول نیاز دارید و چه زمانی به آن پول قرار است احتیاج پیدا کنید. بدون برنامه‌ریزی برای مدیریت میزان فروش، هزینه‌ها و زمان‌بندی‌های پرداخت به جایی نخواهید رسید. این مورد برای تمامی استارت آپ‌ها باید مورد توجه قرار گیرد. تفاوتی ندارد که می‌خواهید، سرمایه‌گذار، بانک، دوستان یا خانواده خود را برای دریافت پول متقاعد کنید؛ در هر صورت باید برنامه کاملی داشته باشید تا نظر مخاطب را به خود جلب کنید. سپس می‌توانید از دیگران انتظار ریسک سرمایه را داشته باشید.
در این حالت بیزینس پلن بیشتر روی این تمرکز دارد که کسب و کار مطرح شده قرار است چه کاری انجام دهد. نحوه رسیدن به اهداف و مهم‌تر از همه، متقاعد کردن دیگران برای این که به شما به عنوان تیمی قابل نگاه کنند نیز بسیار حائز اهمیت است.
-
کسب و کارهای با سابقه
تمامی پلن‌ها مخصوص استارت آپ‌ها نیستند؛ بلکه برخی از آن‌ها برای کسب و کارهای قدیمی نیز کاربرد دارند. این کسب و کارها می‌توانند از این بیزینس پلن برای مدیریت و اداره صحیح امورشان استفاده کنند. کاربرد این برنامه صرفا به تغییر رویکرد کوتاه مدت و بهره بردن از فرصت‌های جدید محدود نمی‌شود. در واقع این کسب و کارها از این پلن برای تجدید قوا و کسب موفق‌های تازه استفاده می‌کنند. مدیریت اهداف و مسئولیت‌ها، تعیین متر و معیارهای جدید، بررسی نتایج، مدیریت منابع و برنامه‌ریزی برای استفاده از آن‌ها در کنار توجه به جریان نقدی موارد مهم در بیزینس پلن هستند که برای کسب و کارهای با سابقه اهمیت زیادی دارند. البته برنامه‌ریزی برای بازنگری و بررسی منظم پلن نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
بیزینس پلن برای کسب و کارهای با سابقه می‌تواند کاملا حیاتی باشد. آیا می‌دانستید کسب و کارهایی که از این پلن‌ها استفاده می‌کنند، 30 درصد سریع‌تر رشد می‌کنند؟ این نتایج، حاصل مطالعات پروفسور اندرو بورک (Andrew Burke)، مدیر موسس Bettany Centre for Entrepreneurial، است.
بهترین نوع بیزینس پلن را برای کسب و کارتان انتخاب کنید
توجه داشته باشید که بیزینس پلن‌ها اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. در نتیجه انواع گوناگونی از این پلن‌ها وجود دارند که می‌توانید با توجه به نیازتان از آن‌ها استفاده کنید. پیش از شروع به طرح بیزینس پلن، باید به این فکر کنید که مخاطب هدف‌تان چه کسی است و چه اهدافی مدنظر دارید. با این که مولفه‌هایی نظیر پیشبینی فروش و استراتژی مارکتینگ در همه‌ی انواع بیزینس پلن‌ها وجود دارند، اما این پلن‌ها به طور کلی متنوع هستند و طراحی آن‌ها به مخاطبان و نوع کسب و کار شما بستگی دارد.
برای مثال اگر شما در حال طرح یک پلن برای یک شرکت در حوزه بیوتکنولوژی باشید، برنامه شما حاوی جزئیاتی درباره فرآیند تصویب دولت خواهد بود. در صورتی که همین پلن را راجع به یک رستوران بنویسید، فاکتورهایی نظیر بازسازی و موقعیت مکانی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. همچنین نحوه نگارش شما در زمانی که پلنی برای یک شرکت بیوتکنولوژی می‌نویسید، فنی‌تر از آنچه که برای یک رستوران می‌نویسید خواهد بود. بیزینس پلن‌ها از نظر طول، جزئیات و نحوه ارائه نیز می‌توانند متفاوت باشند. پلن‌هایی که قرار نیست خارج از شرکت ارائه شوند، معمولا پیوستگی بیشتری با برنامه‌ریزی استراتژی داخلی و مدیریت دارند و ساده‌تر بیان می‌شوند. ما در ادامه قصد داریم سه نوع رایج از بیزینس پلن‌ها را به شما معرفی کنیم. در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم ادامه مقاله را به هیچ وجه از دست ندهید.
بیزینس پلن یک صفحه‌ای (One-Page)
طرح کسب و کار یک صفحه‌ای همان چیزی است که از نام‌اش می‌توان فهمید. در واقع این نوع پلن یک خلاصه یک صفحه‌ای از برنامه‌های کسب و کارتان خواهد بود. البته منظور ما این نیست که در این صفحه فونت حروف کوچک است و متن حاوی اطلاعات زیادی خواهد بود. بلکه پلن به زبانی کاملا ساده بیان خواهد شد و باید حاوی اطلاعات دقیقی باشد.
بیزینس پلن یک صفحه‌ای می‌تواند به دو هدف استفاده شود. در قدم اول این نوع پلن می‌تواند برای معرفی کسب و کار به سایر افراد، نظیر سرمایه‌گذاران، مورد استفاده قرار گیرد. از آن جایی که سرمایه‌گذاران معمولا زمان زیادی ندارند، این طرح کوتاه و خلاصه شده می‌تواند کارشان را ساده‌تر کند. البته در قدم‌های بعدی باید به سراغ جزئیات بروید، اما در ابتدای کار می‌توانید به همین پلن یک صفحه‌ای بسنده کنید.
این پلن ساده، می‌تواند برای کسب و کارهایی که در مراحل اولیه خود هستند نیز مورد استفاده قرار گیرد. در این حالت شما می‌توانید ایده کلی کسب و کارتان را در یک صفحه خلاصه کنید و راحت‌تر آن را مورد بررسی قرار دهید.
بیزینس پلن ناب (Lean)
یک بیزینس پلن ناب نسبت به پلن یک صفحه‌ای حاوی جزئیات بیشتری است و شامل اطلاعات مالی بیشتری می‌شود. اما این پلن‌ها نیز به اندازه موارد سنتی طولانی نیستند. این نوع برنامه‌ها معمولا به عنوان ابزاری برای طراحی استراتژی و رشد کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع بیزینس پلن ناب فارق از مواردی است که در ارائه‌های رسمی برای گرفتن وام یا جذب سرمایه‌گذار مورد توجه قرار می‌گیرند. بیشتر تمرکز این پلن‌ها به طور اختصاصی روی استراتژی کسب و کار، تاکتیک‌ها، نقاط عطف، معیارها، بودجه‌ها و پیش‌بینی‌ها است. در این نوع پلن خبری از بخش‌های مربوط به تاریخچه شرکت یا تیم مدیریتی نیست، زیرا قائدتا افراد داخلی، خودشان از این موارد آگاه هستند.
در ساده‌ترین نوع بیزینس پلن ناب از تیترهای مختلف استفاده می‌شود و استراتژی، تاکتیک و وظایف خاص در آن تعریف می‌شوند. همچنین اطلاعاتی نظیر فروش پیشبینی شده، هزینه‌ها و جریان نقدی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.
این نوع پلن‌ها معمولا در 10 صفحه نوشته می‌شوند. البته باید اشاره کنیم که نیازی نیست همه این نوع برنامه‌ها را چاپ کنید. موارد خاصی نیاز به پرینت شدن دارند و مابقی می‌توانند در کامپیوتر نگهداری شوند. سعی کنید ماهی یک بار برنامه خود را مورد بررسی قرار دهید و آن را بازنگری کنید. بار اول که این کار را انجام می‌دهید شاید چند ساعت زمان بگذارید، اما در ماه‌های بعدی نهایت یک یا دو ساعت زمان‌تان را خواهد گرفت. بیزینس پلن ناب ابزاری خوب برای مدیریت و هدایت کسب و کارهای استارت آپی و با سابقه است و به رشد شرکت‌ها کمک می‌کند. در حقیقت این پلن‌ها تصمیم‌گیری‌ها را برای مدیران ساده‌تر کرده و امکان دستیابی به اهداف را فراهم می‌کنند.
بیزینس پلن خارجی
بیزینس پلن خارجی در واقع یک برنامه رسمی است که اطلاعاتی را شامل می‌شود که برای افراد خارج از شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این نوع پلن‌ها بیشتری برای متقاعد کردن سرمایه‌گذاران برای صرف هزینه روی شرکت استفاده می‌شود. همچنین آن‌ها برای وام گرفتن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. بد نیست اشاره کنیم که این نوع برنامه برای استخدام و آموزش نیروی کار جدید هم استفاده می‌شود، اما کاربرد آن برای این موارد چندان متداول نیست. یک پرونده بیزینس پلن رسمی، نسخه‌ای طولانی‌تر از پلن‌های داخلی و ناب است. این موارد معمولا باید برای یک ارائه خوب تهیه شوند و باید بتوانند با کلام رسمی خود، توجهات بیشتری را به سمت خود جلب کنند.
علاوه بر این، یک بیزینس پلن خارجی باید اشاراتی به نحوه صرف سرمایه‌ها داشته باشد. زیرا سرمایه‌گذاران بدون متقاعد شدن هیچ هزینه‌ای را متقبل نمی‌شوند. در نتیجه باید بدانند که پول‌شان در چه راهی صرف می‌شود و قرار است انتظار چه چیزهایی را داشته باشند. در نهایت نیز باید اشاره کنیم که این نوع پلن‌ها بیشتر روی تیم سازنده شرکت تاکید دارند. در واقع سرمایه‌گذاران بیشتر روی افراد سرمایه‌گذاری می‌کنند، نه ایده‌های آن‌ها. پس دانستند بیوگرافی و تجارب کاری اعضای تیم برای‌شان حائز اهمیت خواهد بود. زیرا با توجه به این موارد است که آن‌ها می‌توانند به پیشرفت شرکت امیدوار شوند.
برای پیشی گرفتن از رقبا از بیزینس پلن استفاده کنید
پیش‌تر ذکر کردیم شرکت‌هایی که از بیزینس پلن استفاده می‌کنند، 30 درصد سرعت رشد بیشتری نسبت به رقبا دارند. اما صرفا نوشتن یک برنامه کسب و کار به تنهایی نمی‌کند کمکی کند. بلکه باید مدام آن را بهبود ببخشید و مورد بازنگری قرار دهید. در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که به شما کمک می‌کنند بتوانید در کمتری زمان ممکن، به بهترین نتیجه دست پیدا کنید.
- از بیزینس پلن یک صفحه‌ای خود برای طراحی سریع استراتژی کسب و کار خود استفاده کنید
- از یک بیزینس پلن ناب برای مستندسازی فرآیند کار استفاده کنید
- نقاط عطف مربوط به مواردی که می‌خواهید به آن‌ها دست پیدا کنید را مشخص کنید
- پیش‌بینی‌های فروش، هزینه‌ها و بودجه خود را تعیین کنید
- بودجه تعیین شده و پیش‌بینی‌های‌تان را با نتایج به دست آمده مقایسه کنید
- یک برنامه بازنگری ماهیانه را در نظر بگیرید
نحوه نگارش یک بیزینس پلن
پیش از نوشتن یک بیزینس پلن، باید مخاطبان خود را بشناسید. بهتر است از زبان پیچیده و اصطلاحات خیلی تخصصی استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است مخاطب و سرمایه‌گذاری که پلن شما را مطالعه می‌کند، اطلاعات زیادی از حوزه کاری شما نداشته باشد.
علاوه بر این، طول برنامه خود را نیز مدنظر داشته باشید. البته این موضوع تا حدی بستگی به مخاطب دارد، اما تا حد امکان سعی کنید پلن خود را مختصر و مفید بنویسید. با این وجود برخی از افراد هستند که ترجیح می‌دهند پلن‌ها را با جزئیات بیشتری مطالعه کنند.
نوع پلن خود را انتخاب کنید
ما پیش‌تر درباره انواع بیزینس پلن‌ها صحبت کردیم و حتما حضور ذهن دارید که گفتیم همه آن‌ها یک سری مولفه‌های ثابت دارند. این موارد شامل برنامه بازنگری، خلاصه استراتژی، نقاط عطف، مسئولیت‌ها، معیارها (اهداف شماره‌گذاری شده که فرآیند رسیدن به آن‌ها قابل بررسی است) و پیش‌بینی‌های اساسی می‌شود. پیشبینی و طرح‌ریزی ذکر شده نیز، به مباحث مربوط به فروش، هزینه‌ها و جریان نقدی ارتباط دارند. این مولفه‌های اساسی به صورت بنیادی رشد کرده و به رسیدن کسب و کار به اهداف مشخص شده کمک می‌کنند. در ادامه به مواردی اشاره خواهیم کرد که وجودشان معمولا در پلن‌های مختلف لازم است و برای نوشتن یک بیزینس پلن اهمیت دارند.
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، بیزینس پلن‌ها را می‌توان در دو دسته‌بندی سنتی و استارت آپی قرار داد. موارد سنتی معمولا جزئیات بیشتری دارند و طولانی‌تر هستند. از سوی دیگر پلن‌های استارت آپی بیشتر روی جزئیات مهم‌تر تمرکز دارند.
نحوه نگارش بیزینس پلن سنتی
این نوع پلن معمولا از هفت بخش تشکیل می‌شود که هر کدام از جنبه‌هایی برای یک کسب و کار مهم هستند. طول مطلب و میزان اشاره به جزئیات در این روش بستگی به مخاطب هدف و بزرگی کسب و کارتان دارد. از این بیزینس پلن‌ها می‌توان برای متقاعد کردن سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان استفاده کرد.
قدم اول: یک خلاصه اجرایی بنویسید
این بخش در معرفی کسب و کارتان به مخاطب بسیار مهم است. چرا یک سرمایه‌گذار باید به کسب و کار شما اطمینان داشته باشد؟ این مورد پاسخ به این سوال را به مخاطب می‌دهد. سعی کنید این بخش را بیش از یک یا دو صفحه طولانی نکنید. در واقع این مورد باید تمام هایلایت‌های مربوط به کسب و کارتان را در خود داشته باشد. به لطف خلاصه اجرایی است که می‌توانید تاثیر اولیه خوبی روی مخاطب بگذارید. پیشنهاد می‌کنیم موارد زیر را در این بخش اضافه کنید:
- نام کسب و کار
- کارمندان مهم
- آدرس
- پیش‌زمینه کسب و کار
- لیست محصولات و خدمات ارائه شده
قدم دوم: توصیف کسب و کارتان را بنوسید
این بخش اولین جایی است که می‌توانید در آن به جزئیات مربوط به کسب و کارتان اشاره کنید. مارکت هدف شما چیست؟ چگونه می‌خواهید نام خود را در بین رقبا بر سر زبان‌ها بیندازید؟ تفاوت‌های خود با سایر شرکت‌های مشابه را در این بخش ذکر کنید. این مورد بخشی از برنامه ریزی است که حاوی اطلاعاتی درباره تحلیل بازار، داده‌ها، پیش‌بینی‌ها، توصیه‌ها و توضیحاتی راجع به نحوه رقابت می‌شود.
قدم سوم: تحلیل رقبا و بازار
همه کسب و کارهای موفق بدون تردید مارکتی که در آن فعالیت می‌کنند را مورد بررسی قرار می‌دهند. این موضوع صرفا مختص به شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ نیست و مخاطب نیز دوست دارد ببیند که دانش شما در این زمینه چقدر است. در این بخش باید به شرح صنعت و مارکتی که در آن فعالیت می‌کنید، بپردازید و موقعیت‌هایی که می‌توانید از آن‌ها برای موفقیت استفاده کنید را ذکر کنید. در این بخش باید به ترندهای نیز توجه داشته باشید. باید تغییرات مارکتی که در آن فعالیت می‌کنید را مد نظر داشته باشید و ذکر کنید که کدام تغییرات می‌توانند برای کسب و کارتان مفید واقع شوند.
علاوه بر این، باید رقبای خود را نیز تحلیل کنید و بگویید که آن‌ها در چه بخش‌هایی عملکرد خوبی دارند و چه نقص‌هایی در کسب و کار آن‌ها مشاهده می‌شوند. در حقیقت هدف این است که بگویید در حال حاضر مارکت چه نقصی دارد که شما می‌توانید آن را پوشش دهید. فکر می‌کنید عکس‌العمل رقبا به ورود شما چه خواهد بود؟ آیا قصد دارید مشتریان رقبا را به سمت خود جذب کنید؟ چگونه؟ تمام این موارد باید در این بخش ذکر شوند. همچنین درک بازار هدف برای ساخت کمپین‌های مارکتینگ و شروع روند فروش مهم است.
قدم چهارم: ساختار عملیاتی
حال می‌رسیم به اضافه کردن جزئیات ملموس کسب و کار. در این بخش باید توضیح دهید که کسب و کارتان به صورت روزانه چطور عمل می‌کند. در این بخش باید کاملا به شرح جزئیات بپردازید. ساختار قانونی کسب و کارتان چگونه است؟ آیا مالکیت آن در دست یک شخص است؟ این موارد نیز باید در این بخش ذکر شوند. پیشنهاد می‌کنیم برای این بخش یک چارت سازمانی طراحی کنید تا سهام‌داران و افراد ذی‌نفع مشخص شوند.
قدم پنجم: شرح محصولات
در این مرحله بالاخره باید درمورد محصولات یا خدماتی ارائه می‌دهید، با جزئیات کامل توضیحاتی دهید. چه محصول یا خدماتی را می‌خواهید ارائه دهید؟ این بخش کمی از قسمت‌های پیشین طولانی‌تر خواهد بود، زیرا از اهمیت زیادی برخوردار است.
محصولات یا خدمات خود را معرفی کنید و به شرح تفاوت‌های آن‌ها از نمونه‌های مشابه بپردازید. نحوه قیمت‌گذاری و تفاوت نحوه عرضه آن در مارکت نسبت به رقبا را شرح دهید. در این بخش از بیزینس پلن باید برنامه بازاریابی و تبلیغات را نیز اضافه کنید. باید بدانید که اگر بهترین محصولات جهان را نیز داشته باشید ولی کسی آن‌ها را نشناسد، محصولات شما ارزشی نخواهند داشت. چه پیامی را برای برندینگ انتخاب کرده‌اید و می‌خواهید مخاطب چگونه شما را بشناسد؟ چطور می‌خواهید خود را معرفی کنید و مشتریان وفادار به دست آورید؟ این موارد را باید در این بخش مدنظر قرار دهید.
قدم ششم: افزایش سرمایه
اگر می‌خواهید وام بگیرید یا سرمایه‌گذار پیدا کنید، باید در این بخش درخواست تامین مالی خود را بنویسید. به شکل کاملا شفاف بنویسید که به چه مقدار پول نیاز دارید و می‌خواهید آن‌ها را صرف چه کاری کنید. در واقع نمی‌توانید بدون دلیل قانع‌کننده درخواست سرمایه‌گذاری 100 هزار دلاری داشته باشید. در این بخش باید به بازگشت سرمایه نیز اشاره کنید.
قدم هفتم: پیش‌بینی‌ها و تحلیل مالی
در این بخش باید عملکرد مالی شرکت خود در گذشته را ذکر کنید و بگویید که در آینده چه انتظاراتی از کسب و کارتان دارید. اگر هم کسب و کار نوپایی دارید، بهتر است واقع‌بین باشید و پیش‌بینی‌های منطقی ارائه دهید.
تحقیقاتی درباره عملکرد رقبای با سابقه‌تر انجام دهید و از اصول کلی مارکت خود را بشناسید. وضعیت درآمد، ترازنامه و وضعیت جریان نقدی باید در این بخش مورد توجه قرار گیرد. بهتر است در این جا دورنمای حداقل پنج ساله کسب و کارتان را ترسیم کنید. در حقیقت این بخش با بخش قبلی ارتباط نزدیکی دارند و می‌توانید آن‌ها را در یک بخش جای دهید.
قدم هشتم: ضمیمه
اگر اطلاعاتی یا مواردی نظیر پتنت‌ها، لایسنس‌ها، چارت‌های مختلف و … وجود دارد که در بخش‌های پیشین ذکر نکرده‌اید، می‌تواند در این بخش به آن‌ها اشاره کنید.
نحوه نگارش بیزینس پلن استارت آپی ناب
این نوع بیزینس پلن را می‌توان به 9 بخش مختلف تقسیم کرد. شما باید بدون اشاره به جزئیات، موارد مهم را ذکر کنید و کل پلن‌تان را در یک صفحه شرح دهید. این برنامه نسبت به قبلی انعطاف‌پذیری بیشتری دارد و راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانید آن را تغییر دهید.
بخش مشتریان
مشتری هدف خود را توصیف کنید. در واقع این که محصولات یا خدمات شما برای چه کسانی ارائه می‌شود، اهمیت زیادی دارد. پس این مورد اولین بخشی است که در طراحی یک بیزینس پلن ناب باید مورد توجه قرار گیرد.
ارزش پیشنهادی
کسب و کارها معمولا از روش‌های مختلفی برای تحت تاثیر قرار دادن مشتریان متفاوت استفاده می‌کنند. اگر کسب و کار شما هم مخاطب‌های مختلفی دارد، ارزش پیشنهادی را باید در قالب چند مورد لیست کنید. در غیر این صورت اشاره به یک مورد هم می‌تواند کافی باشد.
کانال‌ها
ارزش پیشنهادی شما چگونه ارتباطی با مشتریان‌تان خواهد داشت؟ در این بخش از بیزینس پلن باید درباره آگاهی از برند و کانال‌های ارتباطی با مشتریان جزئیات مختلفی را شرح دهید.
ارتباط با مشتری
پس از این که چگونگی ارتباط با مشتری را شرح دادید، بهتر است درباره روشی فکر کنید که قرار است مشتری‌های جذب شده را با آن وفادار نگه دارید. آیا قرار است ارتباط مداوم باشد؟ شخصا با مشتریان ارتباط برقرار می‌کنید یا از سیستم ارسال ایمیل خودکار استفاده خواهید کرد؟
جریان‌های درآمدی
کسب و کار شما چگونه به درآمد خواهد رسید؟ در چه مرحله‌ای از آشنایی با مشتری روی درآمد دریافتی از آن‌ها حساب می‌کنید؟ بسیاری از شرکت‌ها دارای جریان‌های درآمدی مختلفی هستند. اگر تازه‌کار هستید، احتمالا فقط یک جریان درآمدی خواهید داشت. تعداد جریان‌های درآمدی در ابتدای کار اهمیت زیادی ندارد؛ فقط اثبات کنید که می‌دانید درآمد دقیقا از کجا سرازیر خواهد شد.
منابع کلیدی
در بخش قبلی شما به شرح چگونگی دریافت درآمد از مشتریان پرداختید. اما آیا زیرساخت حمایتی قابل قبولی در کسب و کارتان وجود دارد؟ منابع حمایتی می‌توانند کارکنان و سرمایه را در برگیرند، اما نمی‌توان آن‌ها را محدود به همین موارد کرد.
فعالیت‌های کلیدی
در برنامه‌تان چه فعالیت‌های مهمی وجود دارد که بتوانند به موفقیت کسب و کار کمک کنند؟ این موارد را با جزئیات کامل بنویسید و به شرح علت اهمیت آن‌ها بپردازید.
همکاری‌های کلیدی
اگر کسب و کارتان نوپا باشد، احتمالا مالک تمام منابع کلیدی نیستید و خودتان نمی‌توانید تمام فعالیت‌های کلیدی را به عهده بگیرید. با چه کسان دیگری همکاری می‌کنید؟ در این بخش درباره تامین‌کنندگان، فروشندگان و دیگر همکاران‌تان توضیح دهید.
ساختار هزینه
حال که زیرساخت‌ها و نیازهای کسب و کارتان را فهمیده‌اید، می‌توانید درباره کل هزینه‌های پیشبینی شده در بیزینس پلن صحبت کنید. حداقل باید توضیح دهید که چه هزینه‌های کلانی را برای کارتان مدنظر دارید.
کلام آخر
چه یک استارت آپ باشید و چه یک کسب و کار با سابقه، داشتن یک بیزینس پلن خوب برای‌تان مفید خواهد بود. در واقع می‌توان گفت که موفقیت شما در مارکتی که در آن فعالیت می‌کنید، تا حدی به این موضوع وابسته است. همان‌طور که اشاره شد، با این برنامه می‌توانید سرعت رشد شرکت‌تان را 30 درصد افزایش دهید. در نتیجه اصلا آن را نادیده نگیرید. سعی کنید با توجه به آموزش‌هایی که ارائه شد، یک بیزینس پلن موفق چیده و به سمت اهداف‌تان حرکت کنید.
این بود هرآنچه باید درباره بیزینس پلن و نحوه نگارش آن می‌دانستید. امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.
منبع :
How to Write a Business Plan: A Step-by-Step Guide – ValuePenguin
