سیستم مدیریت محتوا چیست
سیستم مدیریت محتوا یا به اختصار CMS ترجمه عبارت Content Management System، که یک برنامه نرم‌افزاری تحت وب به منظور مدیریت، ساخت و انتشار محتوای دیجیتال در وب‌سایت‌ها است. اگر سیستم مدیریت محتوای سایت نبود، شما مجبور بودید برای قرار دادن یک محتوی ساده در وبسایت‌تان به زبان های مختلف کد نویسی مسلط باشید، صفحۀ جدید طراحی کنید، این کدها را بارگذاری کنید و کلی دردسر دیگر که هر آن ممکن است گریبانتان را بگیرد. حال در این مقاله به این سوال که CMS چیست پاسخ خواهیم داد و به بررسی انواع سیستم‌های مدیریت محتوا خواهیم پرداخت و بهترین CMSها را معرفی می‌کنیم.
سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست ؟
آنچه به اختصار در این مقاله خواهید خواند:
- انواع سیستم‌های مدیریت محتوا
- امکانات سیستم مدیریت محتوا چیست؟
- هدف کلی استفاده از یک سیستم مدیریت محتوا چیست؟
- مزایای استفاده از سیستم مدیریت محتوا نسبت به طراحی سایت اختصاصی
انواع سیستم‌های مدیریت محتوا یا CMS
cms های اختصاصی
سی ام اس‌های اختصاصی اغلب توسط یک یا چند توسعه دهنده و در راستای فعالیت و متناسب با نیازهای سایت شما ساخته میشود.
cms های رایگان
سی ام اس‌های متن باز مانند wordpress ,jumla و drupal که به صورت کاملا رایگان و با سورس کد منتشر می‌شوند.
به طور کل بالای 80% از سایت‌های دنیا بر روی سی ام اس متن باز مدیریت می‌شوند که در این میان سهم وردپرس یه طور چشمگیری بالاتر از رقبای خود می‌باشد.
اگر دنبال تشخیص اینکه کدام یک از سایت‌هایی که به آنها مراجعه می‌کنید برای طراحی خود از سیستم مدیریت محتوا استفاده کرده‌اند، در مقاله تشخیص سیستم مدیریت محتوای سایت راه ها و روش‌های فهمیدن این موضوع را به طور کامل بیان کردیم.
وردپرس WordPress
WordPress در ابتدا فعالیت خود را به عنوان وبلاگ‌ساز آغاز کرد و به مرور فعالیت خود را گسترش داد. تا جایی که امروز به عنوان محبوب‌ترین CMS موجود شناخته شده و سهم ۴۰ درصدی را به خود اختصاص داده است. از جمله ویژگی‌های مثبت این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت بالای نصب و راه‌اندازی
- حجم کم
- رایگان بودن
- داشتن افزونه‌های متعدد
- سازگاری و بهینه بودن برای موتورهای جست‌وجو
- کاربری آسان
وردپرس برای انواع سایت‌های خبری، فروشگاهی، وبلاگی، شرکتی و… مناسب است و با افزونه‌های رایگانی که در مخزن وردپرس هستند و یا افزونه‌های پرمیوم به شما امکان ساخت وبسایت با بهترین کیفیت و سرعت را می‌دهد. اگر تمایل به یادگیری وردپرس هستید، آموزش وردپرس همیار وردپرس را مطالعه نمایید.
Joomla یا جوملا
جوملا یک سیستم مدیریت محتوای رایگان است که مانند وردپرس نیازی به دانش برنامه نویسی ندارد و نصب آن تقریباً آسان و بدون دردسر است. جوملا از نظر محبوبیت رتبه دوم را در بین سیستم‌های مدیریت محتوا دارد.
با استفاده از CMS جوملا هیچ محدودیتی از نظر نوع سایت وجود ندارد و هر سایتی که تمایل داشته باشید می‌توانید با استفاده از جوملا راه اندازی کنید. اگر دنبال یک رقیب پر و پا قرص برای وردپرس هستید، مطمئن باشید که به پاسخی غیر از جوملا نخواهید رسید.
جوملا هم مانند وردپرس بر اساس زبان PHP ساخته شده و توسعه پیدا کرده و از My SQL نیز پشتیبانی می‌کند و همچنین یک سیستم متن باز به حساب می‌آید.
دروپال Drupal
این سیستم کاربران کمتری دارد اما توانسته است توجه طراحان حرفه‌ای را به خود جلب کند. می‌گویم طراحان حرفه‌ای چون قالب‌های آماده آن کم هستند. توسعه دادن قالب جدید نیز کاری تخصصی است و نیاز به مهارت‌های برنامه‌نویسی دارد. این سیستم برای طراحی و ایجاد پرتال‌های خبری، سایت‌های آپلود و دانلود، سایت‌های شرکتهای بزرگ و … کاربرد دارد.
مهمترین ویژگی‌های دروپال به شرح زیر هستند:
- سرعت خوب
- توسعه‌پذیری عالی
- امنیت بالا
- پشتیبانی قوی
استفاده از این سیستم به افراد مبتدی توصیه نمی‌شود اما حرفه‌ای‌ها می‌توانند با استفاده از آن سایت‌های قوی و امنی طراحی کنند.
Magento یا مجنتو که مخصوص فروشگاه اینترنتی
مجنتو یک سیستم مدیریت محتوا با کاربرد تجاری است. این سیستم بیشتر در حوزه تجارت الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرد و رابط کاربری و نصب آن بسیار سخت است. امروزه تعداد بسیار کمی از کارآفرینان و صاحبان کسب و کار از مجنتو استفاده می کنند؛ زیرا استفاده از آن بی‌نیاز از دانش برنامه نویسی نیست و وقتی صحبت از کار با آن میشود باید آشنایی خوبی با آن داشته باشید.
پرستاشاپ PrestaShop
پرستاشاپ نیز یکی دیگر از انواع سیستم‌های مدیریت محتوا است که به فروشگاهساز معروف شده است. فروشگاه‌های کوچک و بزرگ بسیاری در سراسر جهان از این سیستم استفاده می‌کنند. از جمله ویژگی‌های پرستاشاپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نصب و راه‌اندازی سریع و رایگان
- سازگاری با فروشگاه‌های چندزبانه
- سازگاری با واحدهای پولی مختلف
- پنل مدیریت قدرتمند
- انعطاف‌پذیری و توسعه‌پذیری بالا
- سیستم حسابداری، انبارداری و مدیریت مشتریان
- ساختار بهینه برای موتورهای جست‌وجو
Wix یا ویکس
ویکس یک سیستم غیررایگان است و این اولین و مهمترین نکته در مورد این سیستم مدیریت محتوا است. چنانچه دنبال یک CMS رایگان هستید بهتر است دنبال یک گزینه دیگر باشید .
گفتنی است که شما می‌توانید به راحتی و بی‌دردسر در آن ثبت نام کنید و آن را نصب نمایید اما برای استفاده از تمامی ابزارهای آن نیاز به پرداخت هزینه است. این سیستم در دنیا به ندرت استفاده می شود و کاربرد چندانی ندارد و همچنین استفاده از آن بسیار سخت است. برای استفاده از فروشگاهساز در این سیستم مدیریت محتوا باید یک هزینه جداگانه بپردازید. در کل وقتی مجموع هزینه‌های راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی
Squarespace
این سیستم مدیریت محتوا شباهت زیادی به CMS ویکس دارد که به آن پرداختیم. استفاده از این CMS رایگان نیست و نیاز به پرداخت هزینه دارد. سازندگان این سیستم مدیریت محتوا بر این باور هستند که نصب آن آسان است اما نمی‌توانیم آن را با وردپرس و یا جوملا مقایسه کنیم. تم‌ها و طراحی‌ها در این سیستم بیشتر است اما برای استفاده از تمامی قابلیت‌های آن نیاز به پرداخت هزینه دارید.
امکانات سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟
سیستم‌های مدیریت محتوا، امکانات زیادی دارند که به طور پیش‌فرض یا از طریق نصب افزونه یا پلاگین‌های مختلف می‌توانید آنها را اجرا کنید. تعدادی از این امکانات عبارتند از:
- امکان به‌روزسانی وبسایت و قرار دادن محتوای متنی، تصویری و ویدئویی
- چند زبانه بودن
- ایجاد نقشه سایت داینامیک
- امکان ایجاد تجارت الکترونیک یا فروشگاه مجازی
- ایجاد فرم برای دریافت اطلاعات کاربران
- امکانات سئو یا بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو
- امکان جست و جو در مطالب سایت
- امکان ایجاد منو
- امکان ایجاد اسلایدشو
- امکان ایجاد گالری تصاویر
- امکان اتصال به درگاه پرداخت
- گزارش آمار بازدید از صفحات
- پشتیبان‌گیری یا بکاپ اطلاعات
- و …
هدف کلی استفاده از یک سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟
اگرچه به صورت جزئی اهداف یک CMS گسترده و متفاوت هستند، اما هدف اصلی انتشار محتوا از طریق آن است. مهم نیست محتوای شما یک متن ساده، عکس، ویدئو و یا حتی نوع پیچیده‌تر محتوا مثل فرم‌ها، ویدجت‌ها یا حتی دیتابیس‌های قابل جستجو باشد؛ با کمک یک سامانه مدیریت محتوا می‌توانید این محتوا را به صورت دسته‌بندی شده و سازمان‌دهی شده به انتشار برسانید. همین کار را می‌توانید با جزئیات بیشتری انجام دهید و حتی زمان انتشار، مشخص کردن مخاطبین خاص و یا زمان انقضا و حذف آن محتوا را نیز در صورت نیاز تعین کنید.
با این تعاریف می‌توان گفت که با کمک یک سیستم مدیریتی مثل CMSها می‌توان خیلی راحت آن چیزی که می‌خواهیم را در آن زمانی که می‌خواهیم برای مخاطبینی که تعیین کرده‌ایم به انتشار برسانیم. در نهایت شاید بتوان ساده‌ترین هدف برای استفاده از CMS ها را اینطور بیان کرد :
هدف اصلی استفاده از یک سیستم مدیریت محتوا ، رساندن اطلاعات کاربردی به شکلی مؤثر به مخاطبین است. هدف ثانویه دریافت بازخوردها از این محتوا و اطلاعات ارسال شده است که می‌توان با کمک همین سیستم‌ها آنها را از سوی کاربران در قالب فرم‌های نظرسنجی، فرم‌های نظرات، فرم‌های انتقاد و پیشنهادات دریافت کرد.
چنین رویکردی که بتوان همچین سیستم خوب و جامعی برای توزیع و به اشتراک‌گذاری محتوا ایجاد کرد، می‌تواند منجر به بحث بهبود غیرقابل توصیف تجربه کاربری برای مخاطبین و کاربران وبسایت شما باشد. اما همه ما می‌دانیم که محتوا اگرچه مهمترین بخش یک وبسایت است، اما به هر حال فقط یک بخش از آن را تشکیل می‌دهد و به عبارتی بدون توجه به بخش‌های دیگر نمی‌توان از آن به خوبی بهره برد. موارد دیگری که در کنار محتوا به تکامل یک سایت کمک می‌کنند سرویس‌ها، طراحی صفحات (قالب)، ابزارها و مواردی از این قبیل هستند.
در حقیقت یک وبسایت پکیجی از چند آیتم نام برده است که به کمک یک CMS مدیریت میشود. محتوا یا طراحی‌های ظاهری و مسائلی از این دست فقط ظاهر و به اصطلاح نمای کار هستند. اما پشت صحنه مسائل فنی زیادی وجود دارند که برای نمایش صحیح محتوا در سایت در حال فعالیت هستند. خوشبختانه CMS ها از این لحاظ نیز کاربرد کاملی دارند. به خصوص نسل جدید این سیستم‌های مدیریت محتوا که بسیار تکامل یافته هستند و می‌توان با کمک ابزارهای آنان کارهای خیلی زیادی در یک وبسایت کرد.
مزایای استفاده از سیستم مدیریت محتوا نسبت به طراحی سایت اختصاصی
ممکن است وب سایتی که در نظر دارید تا طراحی و پیاده سازی نمایید ، در بستر سیستم‌های مدیریت محتوا قابل تعریف نباشد (وب سایت خاص منظوره) که طبیعتا نیاز به برنامه نویسی اختصاصی خواهید داشت. ولی در اکثر مواقع وب سایتی که می‌خواهید , با استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوای موجود قابل اجراست . در ادامه مزایای استفاده از نرم افزار سیستم مدیریت محتوا (cms) , نسبت به طراحی سایت اختصاصی را بیان می‌کنیم.
صرفه جویی در زمان ایجاد و به روزرسانی وب سایت ها
در حالی که طراحی و پیاده سازی یک وب سایت اینترنتی به صورت اختصاصی , ماه‌ها به طول می‌انجامد ، قراردادن اطلاعات سایتتان در قالب یک سیستم مدیریت محتوا (cms) از پیش طراحی شده ، بیش از یکی دو هفته طول نخواهد کشید . این صرفه جویی در زمان ، احتمالا محرک بسیار خوبی برای طراحی وب سایت شما با یک نرم افزار مدیریت محتوا یا cms است .یک سیستم مدیریت محتوای حرفه ای کلیه نیازهای مشتریان را پیش بینی کرده و پس از درخواست مشتری برای طراحی وب سایت ، کافی است نسخه ای از یک وب سایت طراحی شده توسط نرم افزار cms ، بر روی وب قرار گیرد . با این توصیف هزینه طراحی و پیاده سازی یک وب سایت اینترنتی به شدت کاهش می‌یابد .
پشتیبانی مطمئن تر
با توجه به اینکه طراحی وب سایت‌های اختصاصی ، معمولا یک بار برای شما و متناسب با نیاز شما انجام میشود و برای سایرین کاربردی ندارد ، لذا چنانچه تیم طراح سایت از پشتیبانی آن سر باز زد ، کس دیگری نیز نخواهد توانست وب سایتی که دیگران نوشته اند را پشتیبانی کند لذا نمی‌توانید تجارت خود را بر این اساس پایه ریزی نمایید. این در حالی است که شرکتهای طراحی وب سایت که صاحب سیستم های مدیریت محتوا می باشند ، با تعداد زیادی مشتری مواجه‌اند که قبلا برای ایشان از این نرم افزار استفاده نموده اند . طبیعتا این شرکت‌ها می‌بایست پشتیبانی کاملی از سیستم مدیریت محتوای خود به عمل آورند تا شانس باقی ماندن در بازار پر رقابت امروز را داشته باشند.
هیچ دانش برنامه نویسی مورد نیاز نیست
سیستم‌های CMS با امکان دادن به توسعه دهندگان و سایر کاربران برای ایجاد وب سایت بدون برنامه نویسی، به انقلابی در طراحی وب کمک کرده اند. دیگر دوران اعتماد به توسعه دهندگان و طراحان وب برای ایجاد حضور آنلاین برای مشاغل شما گذشته است.
شما می‌توانید محتوا را ایجاد و مدیریت کنید، طراحی سایت خود را سفارشی کنید و برنامه‌های افزودنی را برای افزودن قابلیت به سایت خود نصب کنید، همه این‌ها بدون کدنویسی قابل انجام است. (توجه به این نکته مهم است که اکثر cms ها به شما امکان می دهند برای کنترل دقیق سایت خود، کد سفارشی نیز اضافه کنید)
در نتیجه، کاربران با منابع فنی و زمان محدود هنوز هم می توانند یک وب سایت قدرتمند برای تجارت خود بسازند.
انعطاف پذیری بیشتر
سیستم های مدیریت محتوا ، بسیار انعطاف پذیرتر از وب سایت های خاص منظوره اند ، چرا که تیم های تحلیل یک سیستم مدیریت محتوا ، می بایست انواع وب سایت های قابل راه اندازی با نرم افزار را در نظر گرفته و راهکارهایی را پیشنهاد کنند که طی آن پیاده سازی یک وب سایت اینترنتی با ترکیب قابلیت‌های نرم افزار ، قابل پیاده سازی باشد.لذا می بایست از مستندات , آموزش و سادگی بیشتری برخوردار باشند.
امنیت بالاتر وب سایت
چنانچه یک وب سایت اینترنتی خاص منظوره طراحی شده توسط یک شرکت طراح سایت ، هک شود ، قابل مقایسه با هک شدن نرم افزاری نیست که صدها ، بلکه هزاران وب سایت از آن استفاده نموده و هک شدن سیستم مدیریت محتوای مورد استفاده در طراحی آن ها به معنای هک شدن تمامی آن وب سایت های اینترنتی خواهد بود ، بنابراین برای تیم طراح معقول خواهد بود که زیر بار هزینه های هنگفت امنیت رفته و نرم افزار مدیریت محتوای خود را امن کنند. این در حالی است که برای یک تک سایت ، احتمالا ، نه برای شرکت طراح وب و نه برای مشتری ای که سایت برای وی طراحی و پیاده سازی می شود ، به صرفه نخواهد بود که پذیرای هزینه بالایی برای امنیت باشند.
سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست ؟
سیستم‌های مدیریت محتوا همان چیزی هستند که هر وبسایت و وب‌مستری به آنها نیاز دارد. این سیستم‌ها کار ما را به شدت آسان کرده‌اند و به هرکسی این امکان را می‌دهند تا بتواند از صفر یک وبسایت ایجاد کند. با توجه به اینکه این سی‌ام‌اس‌ها رایگان و متن باز هستند، استفاده از آنها نیز شامل هزینه‌های ثابت نیست و برخلاف هاست و دامنه که باید به صورت ماهیانه یا سالیانه آنها را پرداخت کرد، از این لحاظ می‌توان با خیال راحت از این سیستم‌های مدیریت محتوا استفاده کرد.
البته قابلیت خرید نسخه‌های حرفه‌ای این سی‌ام‌اس‌ها برای سازمان‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ فراهم شده است اما نسخه پایه و رایج آنها معمولاً رایگان است. از بهترین سی‌ام‌اس‌های حال حاضر که تجارت‌های ایرانی بسیاری نیز از آنها استفاده می‌کنند می‌توان به WordPress , Joomla! , Drupal , Wix , SquarSpace , Weebly و HubSpot اشاره کرد. در نهایت از توجه شما به این مقاله سپاسگزاریم. لطفا سوالات و نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
